Vài ý kiến về hiểm họa đen của ông Nguyễn Trung

Gần đây trên nhiều trang mạng có bài về “Hiểm họa đen” của ông Nguyễn Trung (HDTG, Tễu-blog…). Ông đã phác họa, tuy ngắn gọn, nhưng chính xác và sinh động về tình hình thế giới từ nhãn quan quan hệ quốc tế. Đó là tính đa cực của thế giới ngày nay, tạm tính từ năm 2010 đến giờ.Đặc biệt những phân tích sâu sắc của ông về siêu cường TQ, về âm mưu chiến lược độc chiếm Biển Đông, thực hiện “giấc mộng Trung Hoa”, uy hiếp VN của siêu cường này.

Từ những phân tích của ông, có thể cho phép ta rút ra một kết luận: sự phát triển của thế giới, lịch sử không đơn chiều, tuyến tính theo công thức đầy tính huyền thoại: chính đề-phản đề ->hợp đề. Chủ nghĩa cộng sản, mà giai đoạn đầu của nó là cnxh, không hề tiêu hóa vào trong cái hợp đề đó. Đó chỉ có thể là một ảo giác.

Điều đó cũng có nghĩa là, thế giới đang triển khai mạnh mẽ tình thế đa nguyên của nó. Nhưng tình hình ấy còn đến chậm chạp với xã hội, và nền văn hóa đậm nét kí ức truyền thống đang trỗi dậy của chúng ta. Tính nhất nguyên của đời sống, vì thế còn tương đối mạnh mẽ (điều này dễ nhìn thấy trong đời sống cộng đồng làng-xã, ở nông thôn, và trong cấu trúc của nền kinh tế theo định hướng…).

Do vậy, đại tự sự của học thuyết Marx-Lenin vẫn còn có vẻ nhiều giá trị với các nhà lãnh đạo, và thực tiễn VN, và đặc biệt hơn, các lợi ích nhóm hình thành từ các trung tâm quyền lực ở các cấp, ngành đã nhìn thấy nó như một vật che chắn đã tích cực lợi dụng nó, nhân danh cái phổ biến trên tư thế làm vua của mình-vua có ngai, và những ông vua không ngai, để đem về đất đai, tiền bạc nhiều cho bản thân, vợ con; cho anh em, dòng họ từ công cuộc thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, đấu thầu các dự án (đặc biệt các dự án có nguồn vốn ODA)…Đó là mặt tha hóa của đảng, của một bộ phận không nhỏ trong đảng.

Trong nhiều sự kiện khác của đời sống xã hội, đã bộc lộ một cái nhìn quan liêu, giáo điều về quần chúng nhân dân: đảng đã xem họ là đối tượng cần được thống nhất, tổ chức và hướng dẫn nhằm vươn tới những bản chất cao hơn. Kết quả, đảng đã “vô tình” tạo cho những lợi ích nhóm, những vị trí lãnh đạo cái cơ hội đứng trên nhân dân, áp bức, và bóc lột nhân dân. Ông Nguyễn Trung đã nhìn thấy, tuy rằng chưa được chính xác trong tính phổ biến của nó,một mối quan hệ mới được xác lập giữa đảng,nhà nước với nhân dân trong thể chế chính trị toàn trị: quan hệ thống trị và bị trị.

Tất cả những điều đó được ông cảnh báo trong một viễn cảnh đầy lo âu: hiểm họa đen.

Nhìn thấy hoàn cảnh có v/đ, con người phải tìm cách hành động, biến đổi nó. Cái khó lại nằm ở con đường và các biện pháp khắc phục.

Với tác giả, có thể nói từ nhiều năm nay, đã ấp ủ một lựa chọn: đảng phải tự vượt lên trên bản thân mình trở thành đảng dân tộc, trong thể chế chính trị pháp quyền, dân chủ

Làm sao tự vượt lên theo cách đó được? Lời kêu gọi của ông,sự lựa chọn của ông, có thể xuất phát từ chỗ lối mòn của tư duy luôn xem nó là mặt chủ quan của chủ thể, mà không ý thức một cách bản thể học,rằng bản tính của nó còn nằm ở mặt khách quan-vật chất, cũng tức là bị tồn tại qui định, và điều này càng rõ nét trong nền văn hóa còn nhiều tính sử thi, và huyền thoại của chúng ta. Vì vậy, tôi cho rằng, lựa chọn ấy, yêu cầu ấy của ông cũng đầy chủ quan tính về lịch sử, và đời sống; mặt khác, ông đã quay mặt đi, không nhìn thấy lợi ích như cái gì đang quá bướng bỉnh, và đầy quyến rũ đối với đời sống quyền lực trong nền kinh tế có nhiều/ chứ không phải đa- đây là chỗ nhầm lẫn của nhiều học giả/ thành phần sở hữu, nền kinh tế thị trường.

Muốn đổi mới đảng, để đảng đồng hành cùng dân tộc trong viễn cảnh của ý niệm: nhân dân là chủ, tôi cho rằng, trước những đòi hỏi của nền kinh tế cần phải được tự chủ, và phát triển; trước đòi hỏi dân chủ hóa đất nước, trước mắt,chúng ta cần phải đặt vào 3 trọng tâm sau:

- Đổi mới mạnh cấu trúc kinh tế theo hướng cổ phần hóa, tư nhân hóa các doanh nghiệp, tổng công ti, tập đoàn kinh tế nhà nước trong, như Chính phủ đã đề ra, nhằm giảm tới mức tối đa tính chủ đạo của nó, và từ đó đem lại khả năng, tính độc lập, và bình đẳng cần thiết cho các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế.Đặc biệt cần có chính sách chú ý đến lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

-Thừa nhận, và tạo dần điều kiện pháp lí cho sự tồn tại, và hoạt động lành mạnh của các hội đoàn của xhds, trong ý thức xây dựng, rằng đảng, nhà nước là có giới hạn trong việc dẫn dắt đời sống đầy kinh nghiệm của họ, là có thực.

- Xem xét, cảnh giác mối quan hệ với TQ trong nội hàm hữu nghị ở mặt thực tiễn của nó; đẩy mạnh trục quan hệ sang Hoa Kỳ trên tất cả các lĩnh vực trong thế chủ động của mình, cũng như với các nước trong khu vực có chung hoàn cảnh, về thực chất. Thế giới ngày nay đang vận động trong xu thế đa cực, phải được chúng ta đem vào nhận thức dựa trên qui chiếu lợi ích quốc gia là tối thượng, có tính đến lợi ích của các bên…

Đây là 3 trụ cột của lộ trình đổi mới (ban đầu) hầu giúp ích cho công cuộc đa nguyên hóa đời sống như một giá trị phổ biến dựa trên đòi hỏi của lợi ích và tiến bộ xã hội.

Thực hiện được 3 trụ cột này, chính là đổi mới đảng từ trong tính hiện thực của nó. Và rồi sau này sẽ kéo theo sự biến chuyển về mặt chủ quan của đảng (như Điều lệ, phương thức tổ chức quyền lực, cùng các thiết chế xã hội khác), và cùng với nó, tính chủ quan của nền văn hóa cũng thay đổi theo.

Nguyễn Huy Canh

(Quê choa)